آشنایی با دستگاه ایمنی بدن

در همه گیری ها، عباراتی مثل: «تقویت کننده سیستم ایمنی»، «نقص ایمنی» و... بسیار به گوش می خورند امّا کمتر پیش می آید که دستگاه ایمنی بدن و نحوه عملکرد آن آموزش داده شود. 

قسمت های مختلف بدن مثل: پوست، خون و مغز استخوان، دستگاه اداری، تنفسی و گوارشی ... همینطور اندام های لنفاوی در ایمنی ما نقش دارند (جزئیات بیشتر در تصویر)

ایمنی ذاتی

بخشی از اندام ها به عنوان یک سدّ در مقابل عوامل بیماریزا رفتار می کنند؛

• این سدّ ممکن است فیزیکی عمل کند مثل: پوست و مژکهای تنفسی
• یا اینکه یک عملکرد فیزیولوژیک باشد مثل: اسهال، استفراغ، سرفه و عطسه
• یا مانع شیمیایی در مقابل عوامل بیماریزا باشد مثل: محیط اسیدی معده و مهبل
• و یا سدّ زیستی (بیولوژیک) فراهم شود مثل: باکتری های مفید دستگاه گوارش

سدّهای بدن غیراختصاصی و بسیار سریع عمل می کنند امّا اگر عامل بیماریزا از آنها عبور کرد، نوبت به سلولهای خونی ایمنی و اندام های لنفاوی بدن می رسد که با حمله سریع به عوامل بیماریزا، آنها را هضم و با ترشح مواد شیمیایی نابود کند.

ایمنی اکتسابی

ایمنی اکتسابی توسط لنفوسیت ها (B و T) ایجاد می شود و اختصاصی و آهسته تر عمل می کند زیرا ابتدا باید عامل بیماریزا شناسایی شود تا پادتن اختصاصی آن (توسط لنفوسیتB) و یا سلول کشنده مخصوص (توسط لنفوسیتT) تولید شود.

وقتی ایمنی اکتسابی بدن فعالیت را شروع کند، با باقی گذاشتن سلولهای خاطره، در بدن نسبت به آن عامل بیماریزا ایمنی ایجاد می کند زیرا درصورت ورود مجدد عامل بیماریزا به بدن، بسیار سریعتر از قبل عمل می شود.

در فصل بعد هم با ما همراه باشید تا درمورد انواع وضعیت ایمنی و تاثیر آن در بیماریها بیشتر صحبت کنیم...